Các thông tin không hoàn hảo (thông tin không đối xứng)
Trên thực tế thị trường không chỉ thất bại trong việc cung cấp
hàng hóa công cộng mà còn không thành công ngay cả trong việc cung ứng một
số hàng hóa tư nhân khi không có được nguồn thông tin hoàn hảo hay gọi là thông
tin không đối xứng. Đó là những trường hợp thị trường xuất hiện một bên nào đó
tham gia thị trường (người mua hoặc người bán) có thông tin đầy đủ về các đặc
tính sản phẩm hơn so với bên kia.
Chẳng hạn như, trong thị trường y tế, người bán (bác sĩ) không có
nhiều sản phẩm mà anh ta bán hơn người mua (bệnh nhân); hoặc trong thị trường
báo hiểm người mua (những khách hàng đến mua bảo hiếm) biết rõ về xác suất xảy
ra tình huống rủi ro hơn là người bán (công ty bảo hiểm). Những khó khăn trong
việc thu thập thông tin đã có ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động của nhiều thị
trường, khiến các nguồn lực được phân bổ quá nhiều hoặc quá ít cho thị trường
đó so vởi mức hiệu quả xã hội. Ngoài ra nó còn tạo động cơ cho bên có thông tin
đầy đủ hơn lợi dụng lợi thé này để thu lợi cho mình trên sự thiệt thòi của bên
kia.
Sự bất ổn định của nền kinh tế
Kinh tế thị trường thường mang tính chu kỳ rất rõ nét, sự
vận hành mang tính chu kỳ đã khiến lạm phát và thất nghiệp cũng như những bất
ổn định khác đã trở thành căn bệnh cố hữu cho nền kinh tế này, và gây rất nhiều
tổn thất cho xã hội. Bản thân thị trường đã gây ra những hiện tượng trên nên
“bàn tay vô hình” cùng trở nên bất lực trong việc giải quyết các vấn đề thời
gian dài, khi đó chưa khắc phục được sự bất ổn này lại nảy sinh các bất
ổn khác và nền kinh tế trở nên rối loạn hơn.
Như vậy, nền kinh tế thị trường có nhiều ưu thể, nhưng nó cũng
không phải là lý tưởng như nhiều người mong muốn, rất nhiều hạn chế từ cơ chế
điều tiết của thị trường gây ra và những hạn chế đó đã đem đến hậu quá không
nhỏ đối với nền kinh tế. Đó là những cơ sở rất quan trọng để nghiên cứu
một vấn đề không kém phần quan trọng trong lý luận vá thực tiễn ở phần lớn các
quốc gia trên thế giới hiện nay: vấn đề vai trò và nội dung can thiệp của
chính phủ trong nền kinh tế thị trường.
Từ khóa tìm kiếm nhiều:
quy luật kinh tế
