Có nhiều góc độ khác nhau để phân chia hệ thống kinh tế thế giới
và chúng ta sẽ được tiếp cận cụ thế trong cuốn giáo trình này. Nếu phân loại
theo thu nhập, căn cứ theo tiêu chí thu nhập bình quân đầu người (GNl/người),
Ngân hàng thế giới (WB) chia thành 4 nhóm nước:
Các nước thu nhập thấp (LIC), các nước thu nhập trung bình thấp
(LMC), các nước thu nhập trung bình cao (UMC) và các nước thu nhập cao (HIC).
Neườne GNl/người để phân loại được thay đổi theo từng năm theo xu hướng tăng
lên. Theo báo cáo phát triển thế giới năm 2010, các nước thu nhập thấp có
GNl/người là 935$ trở xuống, trung bình thấp từ 936 đến 3705$, trung
bình cao từ 3706$ đến 11.455$ và nhóm thu nhập cao từ 11.456$ trở lên.
Theo ngưỡng này, trong số 195 quốc gia và nền kinh tế tham gia xếp loại, có
khoảng 50 nước LIC, trong đó phần lớn là các nước vùng châu phi Hạ Sahara (33
nước), 53 quốc gia thuộc LMC, 41 quốc gia UMC và 68 quốc gia và nền kinh tế
H1C.
Nếu phân loại theo trình độ phát triển con người, dựa trên Chỉ sổ
phát triển con người (HDI), trong báo cáo phát triển con người 2011, Liên hiệp
quốc (UN) đã chia các nước trên thế giới thành 4 nhóm: Nhóm nước có HDI thấp
(từ 0,47 trở xuống đến 0,14) và được coi là có trình độ phát triển con người
thấp; Nhóm nước có HDI trung bình (từ 0,47 đến 0,669), được xếp vào nhóm có
trình độ phát triển con người trung bình; còn các nước có HD1 cao (từ 0,669 đến
0,784) được gọi là trình độ phát triển con người cao. Và các nước có HDI rất
cao được gọi là trình độ phát triển con người rất cao. Theo các ngưỡng trên,
trong số 169 quốc gia trên thế giới tham gia xếp loại HDI năm 2010 (trong Báo
cáo phát triển con người năm 2011) có 42 quốc gia HDI rất cao, 43 quốc gia có
HD1 cao, 42 nước có HD1 trung bình và 42 quốc gia HD1 thấp.
Tuy vậy, trình độ phát triển nền kinh tế của mỗi quốc gia không
chỉ đo bằng thu nhập bình quân đầu người (GNI/người), cũng không chí đo bằng
trình độ phát triển con người (HDI), mà nó phải đo lường theo những nội dung và
tiêu chí tống hơpkp hơn. Năm 2003, Liên Hiệp Quốc đã quy định dựa vào ba tiêu chí
đế xác định trình độ’phát triến kinh tế của một quốc gia và một số tổ chức kinh
tế quốc tế như WB hay tổ chức thương mại thế giới (WTO) cũng chấp nhận cách
phân loại này, ba tiêu chí này là: thu nhập bình quân (tính theo GNl/người); cơ
cấu kinh tế và tiêu chí phát triển con người như dinh dưỡng, chăm sóc sức khoẻ,
giáo dục.
Từ khóa tìm kiếm nhiều:
quy luật kinh tế
