Bản chất
Mặc dù có nhiều thuật ngữ khác nhau được sử dụng để phân biệt
nhóm quốc gia này với nhóm quốc gia khác, chúng ta vẫn cần thận trọng với những
thuật ngữ được dùng để mô tả bản thân quá trình phát triển.
Thuật ngữ tăng trưởng kỉnh tế và phát triển kinh tế đôi lúc được
dùng lẫn lộn với nhau, tuy nhiên chúng khác biệt nhau về bản chất. Tăng trưởng
kinh tế là sự gia tăng thu nhập/sản phẩm bình quân đầu người hoặc thu nhập/sản
phẩm quốc dân. Nếu việc sản xuất hàng hóa và dịch vụ của một quốc gia tăng lên
theo bất cứ cách nào, cùng với đó là thu nhập bình quân tăng lên, thì quốc gia
đó đã đạt được “tăng trưởng kinh tế”. Phát triển kinh tế có nội hàm rộng hơn.
Đặc biệt nó đề cập đến những cải thiện trong lĩnh vực y tế, giáo dục và những
khía cạnh khác trong phúc lợi con người. Những quốc gia có thu nhập tăng nhưng
tuổi thọ bình quân không tăng, tỷ lệ tứ vong trẻ sơ sinh không giảm, tỷ lệ người
biết chữ không tăng thì sẽ thiếu đi những khía cạnh quan trọng của phát triển.
Nếu toàn bộ sự gia tăng về thu nhập Ghi tập trung chủ yếu ở một nhóm nhó những
người giàu hoặc được dùng để xây tượng đài hay bộ máy quân đội thì đó chẳng gắn
kết là bao với sự phát triển theo nghĩa mà chúng ta đề cập đến ở đây.
Như vậy, khi nói về một xã hội phát triển, chúng ta thường hình
dung ra một xã hội, ở đó mọi người được ăn ngon, mặc đẹp, có khá năng chủ động
trong việc tiếp cận các loại tài sản vật chất, có những hoạt động vui chơi giải
trí sang trọng, được sống trong một môi trường trong sạch và lành mạnh. Chúng
ta cũng nghĩ tới một xã hội không có sự phân biệt đối xử, với các mức độ công
bằng cần thiết. Một yêu cầu tối thiểu của một quốc gia phát trien đó là chất
lượng cuộc sống vật chất của quốc gia đó phải cao và được phân phối một cách
đồng đều thay vì chỉ giới hạn một cách bất hợp lý cho một bộ phận tối thiếu
giàu có trong xã hội. Cao hơn yêu cầu tối thiếu đó, một quốc gia phát triển còn
đề cập đến các quyền và sự tự do của con người về mặt chính trị, sự phát triển
về văn hoá và tri thức, sự bền vững của gia đình v.v… Những phân tích trên đây
cho chúng ta đi đến một khái niệm tổng quát nhất về phát triển nền kỉnh tế, đó
là quá trình tăng tiến, toàn diện và về mọi mặt kinh tể, chính trị, xã hội của
một quốc gia.
