Tiêu chí thu nhập bình quân đầu người đóng vai trò nòng cốt. Theo
đó, hệ thống kinh tế thế giới chia thành các nước phát triển và các nước đang
phát triển (trong số các nước đang phát triển có những nước chậm phát triển với
3 tiêu chí trên ở tình trạng thấp kém nhất), một số nước nguyên là
các nước đang phát triển nhưng có những bước đột phá trên con đường phát triển
kinh tế, trở thành các nước có trình độ phát triển cao hơn nhưng chưa đạt tới
trình độ các nước phát triển, bao gồm: các nước công nghiệp mới (NICs) và các
nước thuộc tổ chức xuẩt khẩu dầu mó (OPEC).
Xuất phát từ thực tế này, ngân hàng thế giới (WB) đê nghị
một sự sắp xếp các nước trên thế giới thành 4 nhóm:
(1)
Các nước công nghiệp phát triển – DCs: Có khoảng trên 40 nước bao gồm nhóm bảy
nước công nghiệp đứng đầu thế giới (thường được gọi là nhóm G7) và các nước
công nghiệp phát triển khác. Đại bộ phận các nước này tham gia vào tổ chức hợp
tác và phát triển kinh tế – OECD. Các nước thuộc nhóm G7 là Mỹ, Nhật, Anh,
Pháp, Đức, Italia và Canada. Những nước này nằm trong số những quốc gia có quy
mô GNP lớn nhất thế giới (trên 500 tỷ USD) và GNI/người cao nhất thế giới (trên
20.000 USD/ người). Bảy nước này chiếm 75% tổng giá trị công nghiệp toàn thế
giới. Các nước công nghiệp phát triển khác bao gồm phần lớn các nước Tây Âu,
Bắc Âu, Đông Âu củng với Úc và Niudilân. Các nước này đều có mức GNI/người đạt
trên 15.000 USD và có tỷ trọng công nghiệp cao trong nền kinh tế.
(2)
Các nước công nghiệp mới – NlCs: Đây là những nước ngay từ thập kỷ 60, trong
đường lối phát triển kinh tế của mình đã biết tận dụng lợi thế so sánh của đất
nước qua tùng thời kỳ để sản xuất sản phẩm xuất khấu. Họ cũng tranh thủ được
nguồn vốn đầu tư và công nghệ của các nước phát triển để thực hiện công nghiệp
hóa, đưa đất nước thoát khói tình trạng nông nghiệp lạc hậu, tiến tới nền công
nghiệp hiện đại. Thu nhập bình quân đầu người của các nước này đạt khoáng trên
6000 USD/ người. Theo WB có khoảng trên 11 nước NlCs: Hy Lạp, Bồ Đào Nha, Tây
Ban Nha, Thổ Nhĩ Kỳ, Braxin, Mexicô, Achentina, Ixraen, Hồng Kông, Đài Loan,
Singapo, Hàn Quốc. Trong số những nước này, thế giới đặc biệt quan tâm đến bổn
nước NICs châu Á, được mệnh danh là “bốn con rồng”. Những nước này đã đạt được
tốc độ tăng trướng bình quân 7- 8% liên tục trong ba thập kỷ, có thời kỳ đạt
mức 11-12% và có mức thu nhập bình quân trên 10.000 USD/ người, họ đã tạo ra
được những nền kinh tế đầy sức sống.
